Stulecie Urodzin Jerzego Turowicza

Program obchodów Stulecia Urodzin Jerzego Turowicza jest programem otwartym a Fundacja pełni w nim rolę kreatora, realizatora, ale także koordynatora różnych inicjatyw realizowanych także poza Fundacją. Punktem wyjścia „Stulecia” był projekt, który powstał w kręgach Klubów Tygodnika Powszechnego, później, po powstaniu Fundacji, był rozszerzany i wzbogacany o nowe propozycje, które stopniowo zaczęły nabierać realnych kształtów. Ciągle zgłaszają się do nas ludzie i instytucje, które chciałyby w tym projekcie uczestniczyć, dlatego też ramowy program obchodów nie jest zamknięty, a jego poszczególne pozycje znajdują się w różnych fazach realizacji. Przedstawiamy go Państwu takim, jakim jest w chwili obecnej, a w miarę jego rozbudowywania będziemy o tym informować na stronach internetowych Fundacji i w biuletynach przesyłanych Fundatorom i mediom.

 

Dotychczasowe wydarzenia

27 stycznia 2012

12.00 W Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie odbyła się konferencja prasowa Fundacji inaugurująca obchody stulecia urodzin Jerzego Turowicza. Konferencji towarzyszył pokaz zdjęć z Archiwum Jerzego Turowicza, objaśniany i komentowany przez Tomasza Fiałkowskiego. Po konferencji i lunchu część zaproszonych gości udała się do Tyńca, gdzie złożono kwiaty na grobie Anny i Jerzego Turowiczów oraz odwiedzono kwatery innych redaktorów „Tygodnika Powszechnego”. W bazylice tynieckiej ojcowie benedyktyni odśpiewali „Media vita in morte sumus” (http://test.jerzyturowicz.pl/wp-content/uploads/2012/01/mediavita_0.mp3).

17.00 W zapełnionej kolegiacie Św. Anny mszę w intencji Anny i Jerzego Turowiczów celebrował wraz z koncelebransami ksiądz biskup Grzegorz Ryś.

20 lutego 2012

W wydawnictwie PWN ukazała się książka Joanny Podsadeckiej „Gen ryzyka w sobie miał…”, zawierająca rozmowy o Jerzym Turowiczu z ks. Adamem Bonieckim, Józefą Hennelową, Krzysztofem Kozłowskim, Adamem Michnikiem, Janiną Ochojską, Anną Szałapak, prof. Andrzejem Szczeklikiem, Stefanem Wilkanowiczem.

22 kwietnia 2012

11.00 W kościele sióstr wizytek przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie została odprawiona msza imieninowa w intencji Jerzego Turowicza. Mszę celebrował rektor kościoła, ksiądz prałat Aleksander Seniuk.

26 kwietnia 2012

16.00 W siedzibie redakcji „Gazety Wyborczej”, przy ulicy Czerskiej w Warszawie, odbyło się spotkanie z cyklu „Świat Turowicza”. Tym razem tematem spotkania była Warszawa. Specjalnymi gośćmi byli przedstawiciele rodzin, u których Jerzy Turowicz regularnie bywał w Warszawie. Wśród zaproszonych byli m.in. Dorota Woyke-Polec, wnuczka pani Anieli Urbanowiczowej (w jej mieszkaniu przy Nowym Świecie – bazie noclegowej ludzi „Tygodnika” – odbywały się ważne dla środowiska spotkania i rozmowy), Julia Hartwig, Justyna Guze (cóka Joanny Guze, historyk sztuki, od lat zaprzyjaźnionej z rodziną Turowiczów), rodzina Dunki Micińskiej, rodzina Grocholskich z Krakowskiego Przedmieścia, dzieci Stefana Kisielewskiego – Krystyna i Jerzy, syn Stanisława Stommy – Ludwik, Róża Thun – córka Jacka Woźniakowskiego – z rodziną, a także Władysław Bartoszewski, Tadeusz Mazowiecki, Adam Michnik i Krzysztof Śliwiński.

17 czerwca 2012

15.00 Oficjalne otwarcie Ronda Jerzego Turowicza w Warszawie z udziałem przedstawicieli burmistrza dzielnicy Warszawa-Żoliborz, Fundacji im. Stefana Batorego, Fundacji Jerzego Turowicza i redakcji „Tygodnika Powszechnego”. Rondo zlokalizowane jest u zbiegu ulic Gwiaździstej i Potockiej.

W wydawnictwie Austeria ukazuje się notes, na którego okładce wykorzystano zdjęcie Jerzego Turowicza.

25 września 2012

W wydawnictwie Znak ukazała się książka Anny Matei „Co zdążysz zrobić, to zostanie. Portret Jerzego Turowicza”.

Zapiski z dzienników, fragmenty listów, ale przede wszystkim relacje ponad pięćdziesięciorga przyjaciół i współpracowników Jerzego Turowicza budują opowieść o jednej z największych postaci kształtujących powojenną historię Polski – dziennikarza, publicysty zaangażowanego w ruch soborowy, szefa i opiekuna. Książka przybliża między innymi atmosferę dworu w Goszycach, codzienną pracę w redakcji „Tygodnika Powszechnego”, klimat mieszkania Anny i Jerzego Turowiczów przy ulicy Lenartowicza w Krakowie, w którym przez kilkadziesiąt lat znajdowała schronienie ogromna liczba zaprzyjaźnionych lokatorów. Dodatkowy atut książki stanowią niezwykłe fotografie, wiele z nich o dużym znaczeniu historycznym.

Wydawnictwo Znak wznowiło też wybór dwudziestu pięciu tekstów Jerzego Turowicza „Bilet do raju” (I wydanie: 1999; autor wyboru: Michał Okoński).

10 października 2012

10.00 W Fundacji im. Stefana Batorego w Warszawie odbyła się debata „Kościół wobec świata”, z udziałem: Dominiki Kozłowskiej (redaktor naczelna miesięcznika „Znak”), prof. Marcina Króla (wykładowca Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego) i ks. prof. Andrzeja Szostka MIC (wykładowca Instytutu Filozofii Teoretycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego).

11 października 2012

20.00 W Café Misja w Poznaniu odbyło się spotkanie z Anną Mateją, autorką książki „Co zdążysz zrobić, to zostanie. Portret Jerzego Turowicza” oraz z Tomaszem Fiałkowskim, biografem Jerzego Turowicza.

12 października 2012

12.00 Tomasz Fiałkowski i Andrzej Franaszek podczas debaty „Turowicz – Miłosz”, prowadzonej przez Annę Mateję, opowiadali o wieloletniej przyjaźni i współpracy Redaktora i Poety. Dyskusja, która odbyła się Sali Śniadeckich Collegium Maius Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, była wydarzeniem towarzyszącym wręczeniu Nagrody im. Kościelskich w Miłosławiu.

Po spotkaniu Tomasz Fiałkowski otworzył wystawę planszową poświęconą życiu Jerzego Turowicza (scenariusz – Tomasz Fiałkowski, opracowanie plastyczne – Maciej Plewiński).

26 października 2012

Na Uniwersytecie Virginia  w Charlotsville otwarto – przygotowaną w wersji angielskiej – wystawę poświęconą postaci Jerzego Turowicza i „Tygodnikowi Powszechnemu”. Otwarciu towarzyszyła konferencja naukowa „Catholic Activism Behind the Iron Courtain” zorganizowana przez Center for Russian, East European and Eurasian Studies, dzięki wsparciu Fundacji Blanki Rosenstiel. Podczas spotkania referaty wygłosili: Maciej Kozłowski, współpracownik Turowicza i „TP” z lat 80., obecnie pracownik Ministerstwa Spraw Zagranicznych – „Jerzy Turowicz i Tygodnik Powszechny”; prof. Brian Porter-Szucs z Uniwersytetu Ann Arbor Michigan – „Koncepcja grzechu we współczesnym polskim katolicyzmie”; John Connelly z Uniwersytetu Berkeley w Kalifornii – „Polscy liberalni katolicy i Żydzi”; Jerzy H. Kosicki – „Katolickie partnerstwo poprzez żelazną kurtynę”.

Tytuły referatów nie do końca oddają treść konferencji, która niemal w całości toczyła się wokół postaci Jerzego Turowicza i „Tygodnika Powszechnego”. W konferencji uczestniczyło około pięćdziesięciu osób – profesorowie uniwersytetu, studenci i miejscowa polonia. Fundację Jerzego Turowicza reprezentował ambasador Maciej Kozłowski.

Wystawa, dzięki pomocy Ambasady RP w Waszyngtonie, w roku 2013 zostanie pokazana w innych ośrodkach akademickich w Stanach Zjednoczonych.

19.00 W sali konferencyjnej Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie odbył się wieczór autorski z udziałem Julii Hartwig, poświęcony prezentacji książki „Wspólna obecność. Korespondencja Julii Hartwig i Artura Międzyrzeckiego z Anną i Jerzym Turowiczami” (książka wydana przez oficynę a5). W spotkaniu, poprowadzonym przez Tomasza Fiałkowskiego, uczestniczył także Jan Strzałka – autor wyboru i opracowania redaktorskiego listów).

Lektor – w „Tygodniku Powszechnym” nr 46 z 11 listopada 2012 roku – napisał o trwającej w latach 1950–1999 korespondencji Międzyrzeckich i Turowiczów, że to „prywatna kronika obejmująca niemal półwiecze, świadectwo przyjaźni, portret epoki powstający mimochodem na marginesie opowieści o sprawach codziennych. I zapewne jeden z ostatnich pomników tradycyjnej epistolografii – dzielenia się wiadomościami, myślami i uczuciami za pośrednictwem linijek kreślonych starannym odręcznym pismem na papierze listowym albo kartkach pocztowych…”.

30 października 2012

16.00 W ramach Festiwalu „Nadzieja” w Piotrkowie Trybunalskim pokazano wystawę planszową „Urodziny Turowicza”.

18.00 W Klubie Inteligencji Katolickiej w Krakowie – z okazji stulecia urodzin Jerzego Turowicza i wydania książki Anny Matei „Co zdążysz zrobić, to zostanie” – odbyła się dyskusja: „»Buty chrześcijanina«. Jerzego Turowicza myślenie o Kościele i wierze”, z udziałem: Józefy Hennelowej, Anny Matei, Piotra Mucharskiego, biskupa Tadeusza Pieronka; prowadzenie: Henryk Woźniakowski.

Organizatorami spotkania, poza Fundacją Jerzego Turowicza, byli: Klub Inteligencji Katolickiej w Krakowie i wydawnictwo Znak.

13-14 listopada 2012

Fundacja Jerzego Turowicza była obok Instytutu Politologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie i Centrum Myśli Jana Pawła II w Warszawie organizatorem międzynarodowej konferencji – „Dylematy obecności Kościoła i chrześcijan w świecie – przełom Soboru Watykańskiego II”. Jeden z paneli konferencji dotyczył percepcji Soboru Watykańskiego II w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem roli „Tygodnika Powszechnego” i osobiście Jerzego Turowicza. Wzięli w nim udział: Ewa Czaczkowska („Rzeczpospolita”), Tomasz Królak (Katolicka Agencja Informacyjna), dr Paweł Milcarek („Christianitas”), Zbigniew Nosowski („Więź”), Artur Sporniak („Tygodnik Powszechny”).

4 grudnia 2012

18.45 W Klubie Inteligencji Katolickiej w Tarnowie (Rynek 24) odbędzie się spotkanie z Anną Mateją, autorką książki „Co zdążysz zrobić, to zostanie”, zorganizowane z okazji stulecia urodzin Jerzego Turowicza. Tytuł spotkania: „»Człowiek jest twórcą historii« – Jerzego Turowicza mistrzowie życia i sztuki”.

Program krakowskich obchodów stulecia urodzin Jerzego Turowicza

9 grudnia 2012 (niedziela)

10.15 Odsłonięcie tablicy pamiątkowej na domu przy ul. Sobieskiego 7, w którym 100 lat temu urodził się Jerzy Turowicz.

12.00 „Wiersze u Turowicza” – spotkanie specjalne Salonu Poezji Anny Dymnej w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie poświęcone poezji opublikowanej na łamach „Tygodnika Powszechnego” w czasach, kiedy redaktorem naczelnym pisma był Jerzy Turowicz (znawca i czytelnik poezji). Wiersze będą czytać: Anna Dymna, Irena Jun i Krzysztof Zawadzki; zaśpiewa Anna Szałapak, z towarzyszeniem Tomasza Góry (skrzypce) i Jacka Bylicy (fortepian). Słowo wstępne wygłosi Tomasz Fiałkowski.

Podczas spotkania będzie też miała miejsce przedpremierowa prezentacja znaczka Poczty Polskiej „100. rocznica urodzin Jerzego Turowicza” oraz folderu okolicznościowego prezentującego sylwetkę naczelnego „Tygodnika Powszechnego” i koperty, również przygotowane przez Pocztę Polską. W foyer teatru zostanie pokazana mini-wystawa Poczty Polskiej „Przyjaciele Jerzego Turowicza na znaczkach Poczty Polskiej” oraz wystawa planszowa „Urodziny Turowicza”.

18.00 Krakowski Klub „Tygodnika Powszechnego” zaprasza na spotkanie z księdzem biskupem Grzegorzem Rysiem. Będzie to wyjątkowa okazja do wspólnej refleksji nad przesłaniem i wyzwaniami współczesnego chrześcijaństwa w nawiązaniu do myśli Jerzego Turowicza. Rozmowę poprowadzi zastępca redaktora naczelnego „TP” Michał Okoński. Dyskusja odbędzie się w sali konferencyjnej Herbewa, ul Lubelska 29.

10 grudnia 2012 (poniedziałek)

We wszystkich placówkach Poczty Polskiej pojawi się znaczek „100. rocznica urodzin Jerzego Turowicza”.

9.00 Uroczyste przekazanie księgozbioru Jerzego Turowicza Bibliotece Uniwersytetu Papieskiego im. Jana Pawła II połączone z otwarciem wystawy biograficznej (Biblioteka UPJPII, ul. Bobrzyńskiego 10).

11.30 Prezydent Miasta Krakowa, prof. Jacek Majchrowski, odsłoni tablicę pamiątkową na domu przy ul. Lenartowicza 3, w którym Jerzy Turowicz mieszkał w latach 1945-1999.

17.00 Mszę świętą w intencji Jerzego Turowicza w stulecie jego urodzin odprawi w kolegiacie Św. Anny ksiądz kardynał Stanisław Dziwisz, metropolita krakowski.

18.00 Debata „Jerzy Turowicz na XXI wiek” z udziałem: ojca Wiesława Dawidowskiego OSA, Jarosława Makowskiego, Piotra Mucharskiego i Róży Thun (prowadzenie: Adam Szostkiewicz), towarzyszące ukazaniu się książki Witolda Beresia, Krzysztofa Burnetki i Joanny Podsadeckiej „Krąg Turowicza. Tygodnik, czasy, ludzie: 1945-99”. Spotkanie odbędzie się w Sali Obrad Rady Miasta Krakowa (wstęp za zaproszeniami). Podczas debaty będzie prowadzona – przez przedstawicieli Poczty Polskiej – sprzedaż kopert okolicznościowych ze znaczkiem Jerzego Turowicza i datownikiem.

Z autorami książki „Krąg Turowicza. Tygodnik, czasy, ludzie: 1945-99” będzie można się spotkać 16 grudnia (sobota), o godzinie 16.30, w „Gazeta-Café” przy ul. Brackiej w Krakowie.

Planowane wydarzenia

18-21 grudnia 2012

Konferencja w Szczecinie poświęcona postaci i działalności Jerzego Turowicza, zorganizowana przez prof. Andrzeja Sulikowskiego, kierownika Pracowni Badań nad Kulturą Religijną i Dawnym Piśmiennictwem w Instytucie Polonistyki i Kulturoznawstwa Uniwersytetu Szczecińskiego.

Styczeń 2013

Uruchomienie na stronach: http://www.readingmalopolska.pl, obok istniejących już szlaków między innymi Stanisława Lema, Sławomira Mrożka i Czesława Miłosza – szlaku Jerzego Turowicza, prezentującego najważniejsze w Krakowie i Małopolsce miejsca związane z osobą naczelnego „Tygodnika Powszechnego”. Projekt „Reading Małopolska” jest wspierany ze środków Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013, w ramach którego Małopolska i jej stolica budują sieć współpracy regionów w dziedzinie literatury.

Wrzesień 2013

Wydanie przez oficynę Universitas trzech tomów „Pism wybranych” Jerzego Turowicza, przygotowywanych przez Annę Mateję. Premierze edycji będzie towarzyszyć konferencja na temat fenomenu osobowości i roli społecznej redaktora „Tygodnika Powszechnego” i pytań, jakie dziedzictwo Turowicza stawia współczesności. Debatę zorganizują: Fundacja Jerzego Turowicza, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Izba Wydawców Prasy.

Planowane też jest wydanie biografii Jerzego Turowicza (autorstwa Tomasza Fiałkowskiego) w Wydawnictwie Literackim oraz korespondencji Turowicz-Miłosz w wydawnictwie kwartalnika „Zeszyty Literackie”.